Door temperatuurwisselingen en door erop te spelen, verandert de spanning in de snaren van een piano. Je piano moet dan ook minimaal één keer per jaar gestemd worden. Dat stemmen laat je doen door een pianostemmer. Maar waar vind je een goede pianostemmer, waar moet je op letten en hoeveel kost dat eigenlijk zo’n stembeurt?
Waarom moet een piano gestemd worden?
Een piano is gemaakt van natuurlijke materialen als ijzer en hout. Deze materialen zetten uit en krimpen onder invloed van temperatuurschommelingen en wisselende luchtvochtigheid. Ook door het aanslaan van de toetsen trillen de snaren en zullen ze ontstemmen. Het is zelfs zo dat een nieuwe piano meestal vaker gestemd moet worden dan een oudere piano. Bij een nieuwe piano zijn de snaren ook nog helemaal nieuw. Ze zijn niet gewend aan al die trillengen en daardoor verandert de spanning makkelijker.
Erkende pianostemmer
Er zijn veel pianostemmers in Nederland, waaronder goede maar ook minder goede. Het is voor een leek misschien moeilijk om te bepalen of de pianostemmer goed zijn werk doet. Daarom is het handig om wat handvatten te hebben.
Een goede pianostemmer word je niet zomaar. Daarvoor is een opleiding en veel ervaring nodig. Die opleiding kan een pianostemmer gedaan hebben aan het MBO (pianotechnicus), maar dat kan ook in de werkplaat van een andere pianostemmer of pianotechnicus zijn. Sommige stemmers leren het vak erg snel, maar de meeste pianostemmers zijn pas ervaren als ze een paar honderd piano’s gestemd hebben. Vraag een pianostemmer waar hij opgeleid is en hoeveel ervaring hij heeft. Vaak kun je dit ook op de website van de stemmer vinden.
Je kunt ook kijken of de pianostemmer is aangesloten bij de branchevereniging VvPN, de Vereniging voor Pianotechnici Nederland. Deze vereniging stimuleert pianotechnici om scholing te volgen hun kennis op peil te houden. Daarvoor organiseren ze regelmatig bijeenkomsten. Daarnaast reikt het VvPN een certificaat uit voor pianostemmers die met goed gevolg de toets pianostemmen doorstaan.
Duur van een stembeurt
Het is niet precies te zeggen hoe lang het stemmen van je piano duurt. Het kan liggen tussen de drie kwartier en 2 uur. Dit hangt af van de conditie van het instrument en wanneer de laatste stembeurt is geweest. Laat je je piano drie keer per jaar stemmen dan kan het zijn dat hij nog redelijk op stemming is en de stemmer sneller klaar is. Is je piano al heel lang niet meer gestemd, meer dan een jaar, of is het een hele oude piano, dan zal de pianostemmer langer bezig zijn. Soms komt de stemmer ook defecten tegen die hij meteen repareert. Het stemmen en repareren zal dan minstens anderhalf uur duren.
Mijn pianostemmer neemt altijd een computer mee, waarvoor is dat?
Speciale computerapparatuur of een zeer gevoelig stemapparaat kan de pianostemmer helpen om de stemming nog net een tikje preciezer te maken. Dit wil niet zeggen dat je pianostemmer niet kan stemmen. Een pianostemmer kan zo’n apparaatje als hulpmiddel gebruiken, maar je zult zien dat hij niet alles met het apparaatje doet.
Tarieven pianostemmers
Zoveel pianostemmers, zoveel tarieven. Een hele goedkope stemmer vraagt € 50,00 per stembeurt, maar een gemiddelde tussen de € 65,00 en € 85,00 per stembeurt is toch wel meer gangbaar. Het wil overigens niet zeggen dat een stemmer die maar € 50,00 vraagt, zijn werk niet goed doet. Niet iedereen hoeft van de inkomsten te leven en kan daardoor bijvoorbeeld minder vragen. Daarnaast ligt het er natuurlijk aan hoe lang de stemmer bezig is. Bij veel stemmers betaal je een lager tarief wanneer je een abonnement neemt. Als zij zeker weten dat jij drie keer per jaar je piano laat stemmen, weten ze dat ze iets sneller klaar zijn met stemmen en kunnen ze dus een lagere prijs hanteren.