Droomde je er vroeger al van ooit een vleugel te bespelen, het liefst in je eigen huiskamer? Als kind heb je piano leren spelen. Dat je ooit op een vleugel zou spelen leek een droom die nooit werkelijkheid zou worden. Ondertussen ben je volwassen geworden en in het bezit van een huis met een ruime woonkamer, daar zou best een vleugel in passen.
Er zijn diverse soorten en maten vleugels. Wat is het verschil met een piano en zitten er ook voor- en nadelen aan een vleugel? We gaan er in deze blog dieper op in.
Wat maakt een vleugel zo bijzonder?
Een vleugel is een instrument met een geweldige dynamiek. Dit komt doordat je een vleugel zachter en harder, met meer kracht, kunt bespelen dan een piano. Het mechaniek van een vleugel zit anders in elkaar dan dat van een piano. Het biedt de gevorderde pianist meer mogelijkheden om gevoel in zijn pianospel te leggen. Doordat een vleugel zoveel dynamiek heeft, zijn deze instrumenten zeer geliefd bij gevorderde pianisten.
De lengte van de snaren en de afmetingen van de zangbodem bepalen het uiteindelijke geluid. Piano’s worden over het algemeen niet hoger dan 1.30 meter gebouwd. Hoe hoger de piano, hoe meer hij qua geluid op een vleugel gaat lijken. Een grotere zangbodem zal ook meer volume kunnen produceren. In feite is dit de speaker van de piano.
Door de lengte van de gemiddelde vleugel kunnen hier langere snaren in geplaatst worden. Ook de zangbodem wordt steeds groter, naarmate de vleugel langer wordt. De lengte van de vleugel is bepalend voor de dynamiek en het volume.
Welke vleugel past in je woning?
Vleugels zijn er in diverse soorten, merken en maten. Een professionele concertvleugel kan tot wel 3 meter lang zijn. Deze instrumenten zijn niet geschikt voor gebruik in een woonkamer, het volume is veel te hoog. De gemiddelde concertvleugel is zo’n 2.75 meter lang en heeft veel dynamiek. Er kan super zacht en heel hard op gespeeld worden. Een geoefend pianist kan dit perfect doseren.
Voor een woonkamer is een vleugel van 1.50 tot 2.00 meter meer geschikt. Ze klinken nog steeds fantastisch, maar produceren minder geluid.
De werking van een vleugel
Doordat er in de horizontale klankkast van een vleugel langere snaren geplaatst kunnen worden krijgen de tonen een rijker en voller geluid. Vaak worden er langere en dunnere snaren gebruikt. Vooral bij de lagere tonen geeft een vleugel een niet te evenaren geluidbeleving.
Een vleugel heeft, net als de meeste piano’s, een aantal pedalen. Meestal zijn dit er drie, soms vier. De functie lijkt op die van de piano, maar is net even anders. Met het rechterpedaal laat je klanken langer doorklinken.
Bij de piano is het middelste pedaal het studiepedaal. Bij de vleugel is dit het sustain pedaal. Met dit pedaal zorg je dat de toets die je zojuist hebt aangeslagen langer doorklinkt. Hiermee kun je nog meer gevoel in je pianospel leggen.
Het linkerpedaal wordt Una Corda genoemd. Wanneer je dit pedaal gebruikt verschuiven de hamers een klein stukje. Wanneer je nu de toetsen aanslaat, zal het geluid minder hard zijn en een andere klank hebben. Deze functie zit ook op een piano, maar het effect is lang niet zo groot.
Welke vleugel ga je kopen
Als je op zoek bent naar een vleugel betekent dit meestal dat je al wat verder gevorderd bent. Je weet dan vaak wel wat je wilt qua klankkleur en gevoel bij je vleugel. Welke vleugel je uiteindelijk kiest, is vooral afhankelijk van je eigen voorkeuren. Ga daarom zeker, op je gemak, een aantal verschillende vleugels uitproberen.
Niet alleen de klank is per vleugel anders, ook het uiterlijk en de afmetingen verschillen. Vleugels zijn er in diverse stijlen, zoals klassiek, traditioneel, exclusief of empire. Je kunt kiezen uit uiteenlopende lengtes en modellen zoals de:
• Baby vleugel
• Salonvleugel
• Semi-concertvleugel
• Kleine concertvleugel
• Concertvleugel
Daarnaast worden vleugels gemaakt van verschillende materialen. Meestal wordt er hout gebruikt. De houtsoort die gebruikt wordt bepaald in grote mate de uitstraling van het instrument. Veelgebruikte houtsoorten zijn bijvoorbeeld noten, mahonie, kersen en eiken.
De meeste vleugels worden afgelakt in hoogglans zwart of wit. Uiteraard zijn ook vele andere kleuren mogelijk.
Nadelen van een vleugel
Elk instrument heeft zijn voor- en nadelen, ook een vleugel. Je kunt een vleugel niet zomaar overal kwijt. Je zult een flinke kamer moeten hebben. Daarnaast is het volume, dat de grotere vleugels produceren, al snel teveel voor de gemiddelde woonkamer. Het is natuurlijk zonde als je niet voluit kunt spelen op je droominstrument. Vergeet ook niet dat de onderhoudskosten van een vleugel vaak een stuk hoger ligger dan de kosten van een akoestische piano. En dan is er nog de aanschafprijs. Deze ligt aanzienlijk hoger dan die van een piano.
Is het hebben en bespelen van een vleugel je droom? Ga vooral op verschillende vleugels spelen en ontdek het verschil in geluid bij de verschillende lengtes.
Voordelen van een vleugel
Hoewel een vleugel en een piano veel op elkaar lijken zijn er een aantal duidelijke verschillen. Deze verschillen zitten vooral in het mechaniek, naast het feit dat de snaren en hamer bij een vleugel horizontaal geplaatst worden en bij een piano verticaal.
Een vleugel heeft een aantal voordelen, vergeleken met een piano:
• Door de horizontale plaatsing van de snaren werken de hamers door de zwaartekracht
• Er kan meer gevarieerd worden in klanken
• De hamers komen sneller terug dan bij een piano, waardoor je sneller kunt spelen
• Je hebt bij een vleugel minder kracht nodig om hetzelfde geluid te produceren
• De klankkast kan opengezet worden, voor een beter geluid
• Vleugels produceren een voller en rijker geluid dan een piano
• Je kunt andere klanken naar boven halen dan bij een piano
• Eventueel geluidsoverlast is met een vleugel minder dan met een piano
• Je kunt meer ingewikkelde muziekstukken spelen
Alternatief, een digitale vleugel?
Heeft u twijfels over de aanschaf van een vleugel vanwege de nadelen zoals de hoge aanschafprijs, onderhoudskosten, klimaatbeheersing, stembeurten, volumebeheersing in de ruimte etc. Dan is de aanschaf van een digitale vleugel misschien het overwegen waard. Met de huidige ontwikkelingen van de laatste jaren, wordt het mogelijk om voor een relatief lagere investering heel veel piano in huis te halen. De toetsen zijn compleet ingericht met hammertechniek (eventueel met houten toetsen), terwijl je ook het volume eenvoudig kunt instellen. Soms is op het eerste gezicht het verschil tussen een akoestisch en digitale vleugel al bijna niet meer te zien. Ben u nieuwsgierig geworden naar de mogelijkheden?
>>>Klik hier en bekijk de beste digitale vleugels van dit moment
Eindelijk spelen op je eigen vleugel
Heb je een keus gemaakt en een prachtige vleugel in je kamer staan? Dan wil je natuurlijk zo snel mogelijk erop gaan spelen. Hoe lang is het geleden dat je les hebt gehad?
Kan je techniek wel een opfris cursus gebruiken? Je bent nooit te oud voor pianoles. Met de tips in deze volgende blog "Het pianospelen weer oppakken" ben je zo weer terug op je oude niveau.