Heb je de ambitie om zelf liedjes te schrijven op je keyboard? Geweldig! Misschien wil je niet schrijven maar gewoon spelen, spelen met akkoorden en akkoordenschema’s. Een liedje schrijven kun je op verschillende manieren doen. De meeste songwriters gebruiken een piano, gitaar, keyboard of ze neuriën de tonen en schrijven het liedje uit.
Om een compleet liedjes te maken heb je een melodie, akkoorden en tekst nodig. In welke volgorde je het liedje schrijft, is aan jou. Misschien loop je al maanden met de tekst in je hoofd of neurie je de hele dag een bepaalde melodie, waar je een liedje van wilt maken. Maar hoe doe je dat nu precies? Hoe schrijf je zelf een lied met behulp van je keyboard? Waaruit bestaat een liedje? Wat is de vorm van een liedje?
Begeleid je eigen liedje op je keyboard
Liedjes schrijven zal, zeker in het begin, niet makkelijk zijn. Je kunt het nog zo goed in je hoofd hebben, het op papier zetten is iets heel anders. Opeens mis je stukjes, die in je hoofd wel naadloos in elkaar overliepen. Muziek schrijven is een vaardigheid, je zult dus moeten oefenen.
Als je zelf een instrument kunt bespelen kun je relatief gemakkelijk begeleiding bij je eigen liedje maken. De meeste liedjes bestaan in de basis uit drie eenvoudige akkoorden. Ben je wat verder gevorderd op je keyboard dan kun je ook de melodie meespelen.
Het handige van liedjes begeleiden op je keyboard is dat je meteen je muziek op kunt nemen. De meeste keyboards zijn aan te sluiten op je laptop of computer.
Breng structuur aan in je liedje
Natuurlijk ben je vrij in het bedenken van je eigen liedje. Toch is het aan te raden een structuur aan te brengen in je muziek. Zonder structuur klinkt een liedje al snel rommelig. Een structuur van een liedje noemen we ook wel de vorm van een liedje. De meeste popmuziek houdt de volgende basisstructuur aan:
• Intro
• Couplet (verse)
• Refrein (chorus)
• Couplet
• Refrein
• Bridge
• Refrein
• Outro
Je hoeft je hier uiteraard niet aan te houden. Misschien bestaat jouw liedje alleen maar uit verschillende coupletten. Jij bent de schrijver, dus jij bepaalt hoe je liedje eruit komt te zien. Hieronder vertel ik iets meer over de onderdelen zodat je hopelijk een idee krijgt of je een van deze onderdelen er ook in wilt hebben. Tenslotte zal ik ook enkele voorbeelden geven.
Het intro:
Het intro is altijd het eerst wat je hoort in vooraan in het liedje. Het is bijna altijd een kort herkenbaar instrumentaal gedeelte van ongeveer twee, vier of acht. Sommigen liedjes hebben zelfs geen intro.
Het couplet (verse):
het couplet verteld het verhaal en het refrein maakt het af. Een couplet bestaat meestal uit 8 maten waarin je een akkoordenprogressie gebruikt om je melodie te vertellen of te spelen.
Het refrein (chorus):
Het refrein van een nummer is meestal (naast het intro) het meest herkenbare onderdeel van het liedje en wordt daarom ook makkelijker meegezongen. Het hoort bij het couplet en verteld steeds de hoofdboodschap van je liedje of verhaal. Vaak is dit ook een serie van 4 of 8 maten.
Bridge:
De bridge is het onderdeel van een liedje waarin je net dat extra beetje inhoud wat je misschien mist in het couplet of refrein kunt horen. De akkoorden van het schema veranderd van klank en maakt het soms ook een beetje spannender of geeft een liedje meer pit.
Instrumental:
Vaak hoor je ook een instrumentaal gedeelte dat meestal in het midden of het einde van het liedje zit. Dit instrumentale gedeelte wordt meestal gespeeld over de akkoorden van het couplet (soms ook met de akkoorden van het refrein). Een instrumentaal gedeelte vind je niet altijd terug in elke liedje.
Outro:
En zeker last but not least, het outro, wat zorgt voor een passend en logisch klinkend einde van je liedje. Soms is het een herhaling van de intro, soms de melodie van de chorus, soms heeft de outro een eigen melodie enzovoorts. Een outro vind je niet altijd terug in liedjes.
Pre-chorus:
Wat soms ook wordt gebruikt is een zgn. “pre-chorus’ een kort stukje muziek en tekst wat voorafgaat aan het refrein.
Voorbeelden van verschillende vormen in liedjes
Voorbeelden van liedjes met de volgende structuur:
Couplet – Refrein – Couplet – Refrein structuur
Dit is waarschijnlijk de meest gebruikte vorm, vooral in de popmuziek. Als je luistert naar bijv. de top 100, zul de meeste liedjes deze vorm hebben over vorm hieronder.
- “Smoke On The Water” van Deep Purple
- “All You Need Is Love” van The Beatles
- “Foxy Lady” van Jimi Hendrix
Couplet – Refrein – Couplet – Refrein – Bridge – Refrein
De bridge helpt om een verrassend effect te creëren in een liedje of variatie.
- “Happy” van Pharrell
- “Every Breath You Take” van The Police
- “Fix You” van Coldplay
Verse – Pre-Chorus – Chorus – Verse – Pre-Chorus – Chorus
Je kunt echt het gevoel van de muziek veranderen met een ‘pre-chorus’. Het voegt iets episch toe in het midden van het liedje net voor het hoogtepunt. De pre-chorus moet muzikaal gezien een soort hint geven van wat er gaat komen. Zo kun je spanning opbouwen net voordat de ontlading volgt.
- “Don’t Look Back In Anger” van Oasis
- “Smells Like Teen Spirit” van Nirvana
- “Firework” van Katy Perry
- “When We Were Young” van Adèle
Zo kun je misschien wel denken: “Wat is dan nu de beste structuur voor mijn liedje?”
Mijn tip is om gewoon wat structuren en vormen te proberen. Je zult steeds meer leren door het zelf te voelen en ervaren.
Wat wordt de melodie van je liedje?
Waarschijnlijk is de melodie het begin van je liedje. Het vormt de basis onder het schrijven van je tekst. Vaak groeien de melodie en de tekst ook samen. Zoals al eerder gezegd, doe het zoals het voor jou goed voelt.
Heb je al een (deel van de) melodie in je hoofd zitten? Neem dit op, voor het geval dat je het per ongeluk vergeet. Je kunt dit heel eenvoudig doen met bijvoorbeeld je smartphone.
Met de melodie in je hoofd bouw je het lied verder uit en geeft het structuur.
Welke tekst past bij de melodie van je liedje?
Wellicht heb je al een tekst in je hoofd of schrijf je een lied voor een speciale gelegenheid, zoals een bruiloft. Een liedje zonder tekst is al snel saai. Tijd dus om een passende tekst bij je liedje te verzinnen.
Uiteraard moet de tekst bij de muziek passen. Bij zachte, lieve muziek past een romantische tekst. Heb je een energieke melodie dan kun je daar prima een vrolijke tekst bij maken. Het is belangrijk dat je tekst in het ritme van de muziek past. Als een zin te lang is, kun je het onmogelijk binnen de melodie zingen. De tekst laten rijmen voegt iets extra’s toe aan je liedje, maar het hoeft niet.
Kun je zelf goed zingen dan is het natuurlijk geweldig om jezelf te begeleiden op je keyboard, terwijl je het liedje zingt. Ben je zelf niet zo’n zanger dan ken je vast wel iemand met een mooie zangstem, die je wil helpen de tekst van het liedje te zingen, net zolang tot het mooi in de melodie past.
Akkoorden maken je liedje af
Nu je de tekst en een mooie melodie af hebt, is het lied nog acapella. Maak je liedje af door er achtergrondmuziek bij te schrijven. Begeleid de zager of zangeres op je keyboard. Je zult zien dat met slechts enkele akkoorden het liedje meteen meer ‘af’ klinkt.
Met je keyboard heb je de mogelijkheid om meerdere instrumenten te laten horen. Veel moderne keyboards beschikken over de geluiden van wel honderden verschillende instrumenten. Sommige kun je ook mixen. Zo kun je een compleet orkest laten spelen, als achtergrondmuziek bij je liedje.
Het is natuurlijk ook leuk om samen met je vrienden, die verschillende instrumenten bespelen, jouw liedje te spelen. Aan jou de uitdaging om je vrienden zo goed mogelijk duidelijk te maken wat het gevoel en de sfeer van je liedje is. Schrijf dit zo duidelijk mogelijk op, zodat zij het naar muziek kunnen vertalen op hun instrumenten.
Beter keyboard spelen, voor mooiere liedjes
Hoe meer je met muziek bezig bent, hoe meer ideeën je krijgt voor leuke liedjes. Als je meer gevorderd bent op je keyboard, wordt het makkelijker om je liedjes uit te schrijven. Je weet beter hoe je de bepaalde noten op moet schrijven.
Ben je nog niet zover gevorderd dan kun je ook al leuke liedjes schrijven met behulp van akkoorden. Je hoeft alleen een paar keyboard akkoorden te leren spelen en je kunt al je eigen liedjes begeleiden.
Wil je beter leren spelen op je keyboard? Of je keyboard skills weer wat opfrissen? Met Pianolessen van René leer je eenvoudig, online op je keyboard spelen. Je leert alles over het spelen met akkoorden, schema’s, melodie, ritmiek en zelfs een beetje improvisatie.
Via deze link kom je direct op de infopagina van het lesprogramma van René.
Je volgt de lessen waar en wanneer het jou uitkomt en hebt altijd toegang, zolang de lessen online staan. De eerste 10 lessen zijn zelfs gratis, probeer meteen of het iets voor je is!